Naar schatting 2000 recreatieve zeevissers brachten vorig jaar 213 ton visserijproducten uit het Belgisch deel van de Noordzee aan land. Deze aanlanding vertegenwoordigt slechts 1 % van de totale commerciële en recreatieve aanvoer. Alles samen is de sector goed voor een directe uitgave van 5 miljoen EUR.
Voor het eerst is de recreatieve zeevisserijsector aan onze kust in kaart gebracht. Onderzoek van het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) en het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO), in nauwe samenwerking met de vissers zelf, hengelde de voorbije jaren naar de omvang, de vangsten en de economische waarde van de recreatieve visserijsector te lande.
Een eerste inschatting leert dat de recreatieve zeevisserijgemeenschap om en bij de 2.000 personen telt. De helft, of meer dan 1.000 personen, vist met de hengel vanaf een vaartuigje (figuur 1). De andere helft bestaat voornamelijk uit sleepnetvissers, hengelaars vanaf strand of dam en kruiers, elk goed voor zo’n 200-250 personen.
In 2017 brachten alle recreatieve vissers volgens onze berekeningen samen 212,6 ton visserijproducten uit het Belgisch deel van de Noordzee aan land (figuur 2). Dit vertegenwoordigt 1% van de totale bekende commerciële én recreatieve aanvoer. Het relatieve aandeel van de recreatieve visserij verschilt sterk van soort tot soort. Zo vertegenwoordigt de recreatieve aanvoer van tong 0,5% (10,6 ton) van het totaal. Voor kabeljauw (27,6 ton) en garnaal (79,1 ton) bedraagt dit respectievelijk 3,7% en 9,6%. De ‘totale vangst’ (omvat zowel de teruggooi als de aangevoerde vis) door de recreatieve sector ligt hoger omdat er vis wordt teruggezet. Zeker voor zeebaars is die teruggooi, blijkens de aanmeldingen van de vissers zelf, met 87% (cf. EU-maatregel) zeer hoog. Bij kabeljauw gaat het om 4% van de totale vangst. Voor de overige soorten zijn enkel relatieve verhoudingen op stukniveau beschikbaar en zijn geen gewichtsinschattingen voorhanden.
De directe uitgaven van de recreatieve zeevissers werden aan de hand van interviews in kaart gebracht. In totaal is deze sector goed voor een directe uitgave van ongeveer 5 miljoen EUR. Dat gaat van de aankoop of huur van vaartuigen, over aankoop van hengelmateriaal, netten, zeekledij, tot het aanschaffen van aas en brandstof. De ware economische impact is ongetwijfeld nog groter omdat de indirecte waarden en het multiplicator effect niet zijn meegenomen in de berekening. Dat zijn bijvoorbeeld de sterke aantrekkingskracht van toeristen door paardenvisserij en kruiers op het strand, en jobcreatie.
“Deze cijfers voor 2017 zijn een primeur voor de Belgische sector.”, zegt VLIZ-onderzoeker Thomas Verleye. “Voor het eerst weten we hoe groot de sector is en hoe de vangsten zich verhouden tot de vangsten van commerciële vaartuigen.” Het verzamelen van die gegevens is een Europese verplichting. “De data kunnen nu samengenomen worden met die van commerciële vangsten, zodat vispopulaties correcter beoordeeld en beheerd kunnen worden”, verduidelijkt ILVO-onderzoeker Frankwin Van Winsen. Ook de recreatieve visserijsector heeft baat bij de bekendmaking van de cijfers, want voorheen leefde de veronderstelling dat de sportvissers wel eens meer zouden kunnen vangen dan de ruwe schattingen die werden gemaakt. “Een goede inschatting van de recreatieve visactiviteiten kan nu de basis vormen van een regelgeving ‘op maat’ voor de sector, afgestemd op de realiteit,” zegt Daniel Wintein, een sportvisser die meewerkte aan het onderzoek. Hij was in dit onderzoek zeker niet de enige sportvisser: maar liefst 259 vissers leverden vrijwillig gegevens aan. De unieke en doorgedreven samenwerking tussen wetenschappers en sportvissers was dan ook dé sleutel tot succes binnen deze studie.
Perscontact
Greet Riebbels – woordvoerder ILVO
greet.riebbels@ilvo.vlaanderen.be | +32-(0)-486-26 00 14
Jan Seys – woordvoerder VLIZ
jan.seys@vliz.be | +32-(0)478-37 64 13
Extra materiaal
Filmmateriaal en foto’s over dit onderzoek zijn vrij beschikbaar via de ftp-server van het ILVO (link blijft geldig tot en met 6 juni).
Meer informatie over het project Recreatieve Visserij op de website www.recreatievezeevisserij.be
