Voorstel loodverbod hengelsport

Het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA) komt met een voorstel voor verdere beperkingen binnen de ganse EU inzake het gebruik van lood in jachtmunitie en in de visserij. Met het voorstel wordt beoogd de risico’s van lood bij deze activiteiten aan te pakken om mensen, wilde dieren en het milieu te beschermen.

Het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA) stelt voor om de verkoop en het gebruik van lood in de jacht en hengelsport in de Europese Unie te verbieden. Hiertoe werd een document opgesteld dat vanaf 24 maart 2021 in publieke consulatie gaat (gedurende een periode van 6 maanden). Deze conclusie beroept zich op de beoordeling van de gezondheids- en milieurisico’s van lood. Eind januari 2020 heeft de Europese Commissie een vergelijkbaar voorstel van het ECHA voor een verbod van lood in de jacht in en rondom natte natuurgebieden overgenomen. In Vlaanderen werd het gebruik van lood in de jacht reeds gebannen in 2008.

Het ECHA stelt voor om de verkoop en het gebruik van lood in visgewichten en in kunstaas te verbieden met een overgangsperiode van drie jaar voor gewichten tot en met 50 gram en een overgangsperiode van vijf jaar voor gewichten vanaf 50 gram. Daar waar lood opzettelijk wordt verloren (bij drop off technieken), wil men lood onmiddellijk verbieden. Deze termijnen gelden overigens vanaf het moment dat de Europese Commissie een besluit hierover heeft genomen. Vanaf 24 maart 2021 start het ECHA met een publieke consultatie van zes maanden. Vervolgens vindt er een risicobeoordeling en een sociaaleconomische analyse plaats. Daarna volgt een definitief advies aan de lidstaten en beslist de Europese Commissie over het voorstel. Naar verwachting vindt dit laatste begin 2023 plaats.

Verbod op vissen met karternetten in Nieuwpoort

Tijdens de maand december heeft Nieuwpoort totnogtoe te maken gekregen met vier dood aangespoelde zeehonden waarvan één exemplaar teruggevonden werd in een karternet. Omdat de oorzaak van deze overlijdens momenteel wordt onderzocht, stelt Nieuwpoort in afwachting van de resultaten een tijdelijk verbod in op het gebruik van deze netten voor de recreatieve visserij. Het verbod ging van kracht op 19 december en zal gelden tot en met 19 februari 2021. Inbreuken op het verbod worden beboet met een geldboete die kan oplopen tot 250 euro. U kan het Besluit van de Burgemeester hier nalezen.

Nieuw rapport ‘Recreatieve Zeevisserij’ (focusjaar: 2019)

De nieuwe resultaten van het nationaal monitoringsprogramma voor de Belgische recreatieve zeevisserij met als focusjaar 2019 brengen hogere zeebaarsvangsten aan het licht in vergelijking met 2018, maar maken tevens gewag van een sterke achteruitgang in de kabeljauwvangsten in de zuidelijke Noordzee. Klik hier voor het volledige rapport.

Vandaag werd het tweede monitoringsrapport over de recreatieve zeevisserij in België gepubliceerd, met als focusjaar 2019. Deze publicatie richt zich uitsluitend op de recreatieve visvangst in het Belgisch deel van de Noordzee. Het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) en het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO) hebben hiertoe een op maat gemaakte methodologie ontwikkeld, die in belangrijke mate voortbouwt op de vrijwillige vangstrapportages door recreatieve zeevissers. Meer nog dan louter bijdragen tot dit dataverzamelingsprogramma, resulteren deze unieke samenwerking met recreatieve zeevissers in bijkomende inzichten over de evolutie van het lokale mariene ecosysteem alsook over de effectiviteit van beheersmaatregelen binnen het kader van de visserij (bv. kabeljauwbeheerplan, Europese zeebaarsmaatregelen).

In 2019 werden in totaal zo’n 890.000 vissen gevangen. 38% bleken ondermaats en werden teruggegooid, terwijl de bovenmaatse teruggooi 7% bedroeg. De beperkte teruggooi van bovenmaatse vis wijst op een recreatieve zeevisserijpraktijk met het oog op persoonlijke consumptie en minder vanuit de optiek van catch & release. 55% van de vangst werd gehouden en resulteerde in een totale recreatieve aanvoer van 150,2 ton aan visserijproducten. Dit is 39% lager in vergelijking met 2018 (246,6 ton). Op vlak van het aanvoervolume vormen de grijze garnaal (24%), wijting (20%), makreel (19%), schar (14%), tong (9%) en zeebaars (8%) de voornaamste soorten. De hengelvaartuigen nemen met een aanvoer van 90,8 ton 60% van het totaal aangevoerde volume aan visserijproducten voor hun rekening, gevolg door de sleepnetvaartuigen (30,5 ton), de hengelaars van een dam/staketsel (12,3 ton), de strandhengelaars (8,0 ton), de kruiers (5,7 ton) en de passieve strandvissers (2,8 ton). 

Zeebaars en makreel vormen de enige soorten die een hogere totale vangst (gehouden + teruggooi) en hoger aanvoervolume behalen in vergelijking met 2018. De toename in aanvoervolume voor zeebaars (+1.200%) is grotendeels te wijten aan de geleidelijke versoepeling van de strikte Europese maatregelen ter bescherming van het zeebaarsbestand. De toename in de totale vangst (+74%) betreft daarentegen een eerste positief signaal inzake de evolutie van het zeebaarsbestand voor de Belgische kust, al is het vandaag nog te vroeg om hierover harde uitspraken te formuleren. Een verdere opvolging van de meerjaarlijkse evolutie sterkt daarom tot de aanbeveling.

De grootste afnames in aanvoer ten opzichte van 2018 doen zich voor bij kabeljauw (-90%) en grijze garnaal (-61%). De verminderde recreatieve aanvoer van garnaal volgt hierin de reductie van de commerciële aanvoer door Belgische vissersvaartuigen (tevens -50% ten opzichte van 2018). Door de sterke jaarlijkse variabiliteit betreft dit allicht eerder een tijdelijk fenomeen. De kabeljauwpopulatie in de zuidelijke Noordzee heeft daarentegen reeds tien jaar te kampen met een continue achteruitgang. Deze versnelde en uiterst sterke achteruitgang tijdens het voorbije jaar is dan ook verontrustend te noemen en bekrachtigt de eerdere meldingen door recreatieve zeevissers inzake de achteruitgang van het bestand. Deze evolutie doet dan ook vragen rijzen over de effectiviteit van de huidige herstelmaatregelen voor de kabeljauwstocks in de zuidelijke Noordzee.

Het rapport kan hier gedownload worden. Voor meer informatie, contacteer info@recreatievezeevisserij.be.

Bent u recreatieve zeevisser en neemt u nog niet deel aan dit programma, dan kunt u zich hier registreren.

Melding misvormde vissen (scharren)

De voorbije weken werd door een recreatieve boothengelaar meermaals melding gemaakt van misvormde scharren. Het huidoppervlak ziet er sterk gelobt uit en de staart vertoont vaak duidelijke morfologische afwijkingen (zie foto’s). Ondertussen werd een vis overhandigd aan het VLIZ, die het specimen zullen aanbieden aan het ILVO voor verder onderzoek (autopsie). We hopen de komende weken meer duidelijkheid te krijgen over de inwendige structuren. Indien u tevens gelijkaardige exemplaren aantreft mag u dit steeds weten op info@recreatievezeevisserij.be, bij voorkeur met bijgevoegde foto en melding van de vangslocatie.

Updates omtrent monitoringsprogramma

Met het einde van een ‘bizar’ 2020 in zicht willen wij u graag informeren over een aantal belangrijke lopende zaken die verband houden met de monitoring van de recreatieve zeevisserij:

1. Uitstel veldmonitoring door Covid-19

2020 zou hét jaar zijn waarin de nieuwe veldmonitoring zou plaatsvinden (luchtobservatie, havenobservatie, interviews), echter Covid-19 heeft hier aardig roet in het eten gestrooid. Daardoor diende de aanvang van de veldmonitoring tot tweemaal toe uitgesteld te worden. We hopen in het vroege voorjaar van 2021 een derde succesvolle poging te kunnen ondernemen. Via deze monitoring wensen we o.a. de gegevens over de recreatieve visserij-inspanning te actualiseren, daar we ons op heden nog baseren op de gegevens uit 2017.

2. Belangrijk om blijvend vangsten te rapporteren

Om betrouwbare resultaten te bekomen dient de veldmonitoring blijvend gepaard te gaan met online vangstregistraties. Dus bijgevolg roepen we vriendelijk op om blijvend jullie vangsten te registreren in de loop van 2021. Een te beperkt aantal registraties kan het effect van ‘uitschieters’ vergroten waardoor er mogelijks overschattingen kunnen ontstaan. Dit willen we dan ook ten allen tijde voorkomen. Vandaar ook een oproep om de nog niet ingevoerde data van 2020 alsnog in het systeem te registreren, waarvoor dank!

3. Heeft het Coastbusters-project impact op vangsten?

Tijdens de online vangstregistratie zult u merken dat er op het tabblad ‘vislocatie’ een categorie werd toegevoegd: ‘Coastbusters site voor de kust van De Panne’. Indien u in de nabijheid van deze locatie hebt gevist mag u dit vakje ook aanvinken (maar vergeet in dit geval ook ‘0-3 nautische mijl’ niet aan te duiden!). Door op het ‘i’tje te klikken ziet u de exacte locatie van de Coastbusters-site. Dit project onderzoekt of we onze kust/stranden kunnen beschermen met biologische riffen (bv. mossels), maar de onderzoekers willen hierbij ook nagaan of deze riffen impact hebben op de vissoorten die jullie vangen in de buurt van deze locatie.

4. Vertraging rapportage van de vangsten uit 2019

Door updates in het data-analyse-script ter berekening van de recreatieve visvangsten heeft de publicatie van de vangstresultaten van 2019 een significante vertraging opgelopen. We stellen alles in het werk om de publicatie nog voor het einde van het jaar rond te krijgen en deze aan u over te maken.

5. Nieuwe meetstickers in 2021

Bij de aanvang van 2021 zullen we nieuwe meetstickers voorzien voor alle deelnemers. Deze zullen per post worden opgestuurd.

6. Positieve samenwerkingen tussen recreatieve zeevissers en wetenschap

Als laatste puntje willen wij graag nogmaals de positieve samenwerkingen onderstrepen die we de voorbije jaren hebben gekend met jullie allen. Zo werd er naast dit monitoringsproject de voorbije jaren nauw samengewerkt rond diverse topics, zoals: visloodalternatieven, het zenderen en merken van vissen, platvisziekten en de impact van Covid-19 op de recreatieve zeevissersgemeenschap. Daarnaast wordt er ook nauw samengewerkt met Sportvisserij Vlaanderen rond allerhande thema’s.

Indien u met bijkomende vragen zit mag u ons uiteraard steeds contacteren op info@recreatievezeevisserij.be. Verder wensen we jullie nog veel visplezier toe in de komende periode!